Vuurwerkangst
Oud en Nieuw, een groot feest voor ons met oliebollen, appelflappen, champagne en…vuurwerk. Dat laatste is vaak niet zo leuk voor onze huisdieren. Helaas begint het geknal ook al een aantal weken van tevoren. Sommige honden en katten reageren hier bijna niet op en zijn alleen iets minder op hun gemak. Anderen zijn doodsbang en raken in paniek. Het is belangrijk om uw huisdieren goed door deze periode van het jaar te loodsen en wij helpen u hier graag bij.
Angst of opwinding?
Probeer als eigenaar het gedrag van uw huisdier goed in te schatten. Vooral bij honden is het vrij gemakkelijk om angst te onderscheiden van opwinding.
U moet letten op de houding van het dier. Een hond die angstig is vertoont een “lage” houding: mondhoeken naar beneden, staart laag, oren laag. Verder kunt u zien dat de hond verstart, gaat hijgen, vaak de bek aflikt, gaat gapen, gaat tongelen, trillen of piepen. De hond kan zelfs de anaalklieren leegdrukken of plassen van angst. Verder vertoont de hond vaak vluchtgedrag, kijkt weg van het geluid, zoekt steun bij de eigenaar, wil niet naar buiten, kan plotseling niet alleen thuis zijn, etc. Een doodsbange hond pakt op dat moment geen lekkere dingen aan!
Een hond die opgewonden raakt van vuurwerk vertoont juist een “hoge” houding en heeft juist de neiging om op de herrie af te rennen, kan gaan blaffen en kijkt in de richting van het geluid.
Wat kunt u doen bij angst
Het opvolgen van de gedragstips en het gebruik van de Adaptil® halsband of verdamper of Feliway® spray of verdamper is bij iedere hond of kat zinvol. Of er daarnaast nog aanvullende middelen nodig zijn is afhankelijk van de omstandigheden en de mate van angst van uw huisdier.
De alternatieve anti-angst middelen, het middel Prevantil® en het middel Zylkene® zijn geschikt voor langer gebruik. Sterker nog: het is aan te raden deze middelen ruim voor 31 december te gaan gebruiken. Zodoende kunt u ook nog vóór het vuurwerk in alle hevigheid losbarst al zien of de gekozen remedie afdoende werkt of niet. Zo heeft u de kans om nog op tijd bij te sturen. De Adaptil® tabletten zijn geschikt voor zowel de dag zelf, 31 december, maar kunnen voor een nog beter effect ook langer van te voren al gegeven worden.
Om het juiste middel of de juiste combinatie van middelen te kiezen heeft u waarschijnlijk hulp nodig. Lees eerst onderstaande tekst door en schroom niet om advies te vragen aan de balie bij een van onze assistentes of om te overleggen met een dierenarts. Voor overleg met een dierenarts kunt u terecht op een van onze telefonische spreekuren of op afspraak op het gewone spreekuur.
Trainingen en hulpmiddelen
Vuurwerkangst training met CD of hondentrainer
Dat dieren een bepaalde mate van angst hebben voor vuurwerk en andere harde geluiden is normaal. Harde geluiden triggeren een normale vlucht of vecht reactie. Harde geluiden die dieren vaker horen en waar baasjes niet alarmerend op reageren, worden op een gegeven moment als normaal ervaren door uw huisdier. Dit hoort vaak bij de normale pup en kitten socialisatie. Denk hierbij aan het geluid van verkeer of de televisie of radio. De reactie van dieren op harde geluiden is dus te trainen.
Het probleem met vuurwerk (en ook onweer) is dat dit natuurlijk niet het hele jaar door wordt gehoord.
Het is daarom verstandig om dieren te trainen zodat ze om leren gaan met vuurwerk geluiden. Hiervoor zijn CD's beschikbaar met vuurwerkgeluiden. Natuurlijk kunt u ook zelf online filmpjes zoeken met vuurwerk en knal geluiden. Deze geluiden kunt u heel zachtjes (bijna onhoorbaar) aanzetten terwijl u met uw hond of kat even gaat spelen en/of ze wat lekkers geeft. Doe dit iedere dag een paar keer. Als uw dier niet bang reageert op de geluiden kunt u het geluid de volgende dag iets harder zetten. Zodat u hopelijk na een paar weken het geluid zo hard kunt zetten dat de buren komen klagen over geluidsoverlast.
Thundershirts
Er zijn zogenaamde Thundershirts voor honden op de markt. Deze shirts zitten strak om de romp van de hond en oefenen een constante druk uit op het lichaam. Deze shirts kunnen o.a. worden gebruikt bij honden met angst voor onweer en vuurwerk. Deskundigen geloven dat druk een kalmerend effect op het zenuw stelsel heeft. Hierdoor wordt de hond rustiger. In de praktijk blijkt dit voor veel honden (80%) een kalmerend effect te hebben en het kan zeker helpen in combinatie met andere therapieën.
Algemene tips voor de eigenaar
Hond
Probeer, voor zover mogelijk, vuurwerk te ontwijken, ook gedurende de dagen en weken voor oudejaarsavond. Het hoeft maar 1 x te gebeuren dat vuurwerk te dicht bij uw hond afgaat en uw hond is mogelijk de rest van zijn/haar leven bang voor alle harde geluiden.
- Praat, indien mogelijk en naar uw mening zinvol, met uw buren over de vuurwerkangst van uw hond. Wellicht zijn zij bereid om er rekening mee te houden en niet pal voor uw deur vuurwerk af te steken.
- Mocht u zelf van het geluid van vuurwerk schrikken, zorg dan dat u snel herstelt en het goede voorbeeld geeft aan uw huisdier.
Beloon uw hond royaal als hij/zij gewenst gedrag vertoont op het moment dat er vuurwerk wordt afgestoken. Gewenst gedrag is als uw hond rustig blijft of even naar de bron van het geluid kijkt, maar snel herstelt.
Sluit op oudejaarsavond alle ramen, deuren, rolluiken, jaloezieën en gordijnen om het geluid van vuurwerk en de lichtflitsen zoveel mogelijk buiten te sluiten. Laat het licht aan en zet muziek of televisie (wat harder) aan.
- Er zijn speciale oordoppen of een koptelefoon voor honden om de geluiden van het vuurwerk zoveel mogelijk buiten te sluiten. Een hond moet echter wel op de juiste manier wennen aan deze attributen. Vraag een gedragsdeskundige voor honden om advies om uw hond hieraan te leren wennen.
Laat uw hond nooit alleen thuis op oudejaarsavond.
Laat uw hond op oudejaarsavond op tijd uit. Het liefst voor 22.00u en houd hem/haar aangelijnd! Een hond die de kans krijgt om weg te rennen als hij/zij schrikt van vuurwerk wordt beloond voor dit gedrag. De hond lost immers zijn/haar probleem op als hij/zij na de vlucht niet meer aan de prikkel (geluid/zicht/geur van vuurwerk) wordt bloot gesteld. Dit wordt als belonend ervaren en uw hond zal het vaker gaan doen.
Laat de omhelzingen tijdens het “gelukkig nieuwjaar” wensen om middernacht rustig verlopen. Houd de regie strak in handen om te voorkomen dat de hond naar buiten schiet als mensen het huis in en uit lopen.
Laat tijdens het vuurwerk om middernacht een bekende volwassene bij de hond blijven. Deze persoon moet zich zo normaal mogelijk gedragen en eventueel de hond afleiden met een speeltje of wat lekkers.
- Als uw hond volledig in paniek raakt, aai hem/haar dan niet, want dat kan juist tot opwinding leiden. In plaats van uw hond te aaien, houdt u hem/haar stevig vast en masseert u hem/haar met lange, diepe handbewegingen. U kunt een dier niet echt belonen voor het vertonen van echt angstig gedrag. Let op! Een hond die echt weg wil, kan gaan bijten als u hem/haar te stevig vasthoudt. Ken uw hond. Voer bovenstaande tip alleen uit als het verantwoord is en lijkt te helpen als u hem/haar op deze manier ondersteuning biedt.
- Sommige honden die gewend zijn om in een bench te slapen, beschouwen een bench als veilige plek. In dit geval kunt u de hond zelf in de bench laten gaan tijdens het vuurwerk. Een dikke deken om de bench heen kan ervoor zorgen dat de geluiden van het vuurwerk nog wat gedempt worden. Sluit uw hond echter niet gedwongen op in een bench bij heftige angst als hij/zij zich daarin niet veilig voelt. Het is namelijk extra beangstigend voor een hond om opgesloten te zitten in een kleine ruimte als hij/zij als paniekerig is door de geluiden van het vuurwerk.
- U hoeft uw hond niet te negeren als hij/zij angst vertoont. Dat is achterhaald! Als uw hond fysiek contact met u zoekt en daar rustiger van wordt, biedt dat dan ook aan. Laat de hond lekker tegen u aan of op schoot liggen als hij/zij daar behoefte aan heeft. Probeer de hond af te leiden door te spelen of iets lekkers te geven. Bijvoorbeeld een kauwbot, of een gevulde kong (dan wordt vuurwerk door de hond gekoppeld aan iets positiefs).
Het kan helpen om een stabiele hond die absoluut niet bang is voor vuurwerk bij een angstige hond te laten. De honden moeten dan natuurlijk wel met elkaar overweg kunnen.
U kunt de hond ook naar een plek brengen waar niet of nauwelijks vuurwerk wordt afgestoken. Bijvoorbeeld naar familie of kennissen op het platteland of naar een pension waar hij/zij zich prettig voelt en waar geen vuurwerk wordt afgestoken. U kunt ook overwegen om enkele dagen met de hond op vakantie te gaan naar een vuurwerk vrije locatie.
Kat
- Laat een angstige kat nooit alleen thuis op oudejaarsavond.
Zorg voor voldoende hoekjes en plekjes voor de kat om zich te verstoppen. Katten zitten graag ergens verstopt in een kledingkast of ergens hoog bovenop.
Laat de kat met rust als deze ervoor kiest om weg te kruipen, totdat de kat zich weer veilig genoeg voelt om tevoorschijn te komen.
Houd katten op 31 december binnen (kattenluikje dicht!)
Laat de omhelzingen tijdens het “gelukkig nieuwjaar” wensen om middernacht rustig verlopen. Houd de regie strak in handen om te voorkomen dat de kat naar buiten schiet als mensen het huis in en uit lopen.
- Probeer niet om een angstige kat die volledig in paniek is, vast te houden. Sluit uw kat ook niet op in een bench!
- U hoeft uw kat niet te negeren als hij/zij angst vertoont. Dat is achterhaald! Als uw kat fysiek contact met u zoekt en daar rustiger van wordt, biedt dat dan ook aan. Laat de kat lekker tegen u aan of op schoot liggen als hij/zij daar behoefte aan heeft. Probeer de kat af te leiden door te spelen of iets lekkers te geven, zodat het vuurwerk door de kat gekoppeld wordt aan iets positiefs.
- U kunt de kat ook naar een plek brengen waar niet of nauwelijks vuurwerk wordt afgestoken. Bijvoorbeeld naar een pension waar hij/zij zich prettig voelt en waar geen vuurwerk wordt afgestoken.
Ondersteunende middelen
Angstdempende geuren
Voor zowel honden als katten is er de mogelijkheid om angst te verminderen met behulp van zogenaamde feromoontherapie. Feromonen zijn ruikbare, lichaamseigen, hormoonachtige stoffen die een geruststellend effect hebben en angst en stress daardoor verminderen.
Voor honden is er de Adaptil® halsband of Adaptil® verdamper en voor katten is er de Feliway® spray of Feliway® verdamper.
Voor alle honden of katten met angst voor vuurwerk is het gebruik van deze middelen zeer zinvol. We raden het gebruik van Adaptil® of Feliway® dan ook absoluut aan voor de decembermaand.
Let op!
De verdampers kunnen niet gebruikt worden als een van de gezinsleden een ernstige luchtwegaandoening zoals bijvoorbeeld astma of longemfyseem heeft.
Voedingssupplementen
Voor honden of katten met extreme angst zal het gebruik van deze feromonen echter niet afdoende zijn. Voor die dieren zijn er nog aanvullende mogelijkheden die samen met de feromoon preparaten gebruikt kan worden.
Zylkene®
Zylkene® bevat de werkzame stof alfa-casozepine. Het is een eiwitstructuur die vrijkomt bij de afbraak van melkeiwit door baby’s (baby’s breken melkeiwitten op een andere manier af dan volwassenen). Deze stof blijkt een angstdempende, rustgevende werking te hebben. Deze werking is een gevolg van het feit dat het dezelfde receptoren in de hersenen bezet als valium en aanverwante medicijnen. Zylkene is geen sedativum, uw hond of kat gaat er niet van slapen! Het is een veilig middel, zonder bijwerkingen.
U kunt al vanaf begin december starten met het geven van Zylkene®
Adaptil® tabletten
Adaptil® tabletten bevatten in tegenstelling tot de halsband en verdamper geen feromonen, maar een combinatie van natuurlijk aminozuren, GABA en vitamine B complex. Het zijn smakelijke tabletten die snel werken en een tijdelijke ontspanning geven bij stressvolle situaties, zoals vuurwerk. De tabletten werken niet verdovend, maar wel ontspannend.
Als u op 31 december start met deze tabletten is het advies om deze om 10.00, 16.00 en 22.00 te geven. U mag ook al eerder starten met de tabletten (1x daags) voor een versterkt effect.
Prevantil®
Prevantil® is sinds kort op de markt. Dit middel is ontworpen om stress tegen te gaan en de weerstand te verhogen. Het kan zowel voor honden als voor katten gebruikt worden.
Prevantil® bevat Ginseng, Vitamine E, selenium, Vitamine B12, gistbestanddelen en het extract van de cactusvijg. Deze bestanddelen werken stress verlagend en het vermindert de effecten van stress op het lichaam.
Het wordt aangeraden om Prevantil® toe te dienen in de aanloop naar een gebeurtenis die stress veroorzaakt. De minimale behandelperiode is 7 dagen, de maximale behandelperiode is 21 dagen. Het middel is dus heel goed geschikt om te gebruiken in de weken voor 31 december.
Homeopathische anti-angst middelen
Puur ® Nervositeit
Een samengesteld homeopathisch middel dat de angst voor plotselinge harde geluiden kan verminderen is het middel Puur® Nervositeit. Het is samengesteld uit een aantal plantaardige rustgevende, angstdempende middelen. Op tijd beginnen (liefst vanaf begin december), de juiste dosering aanhouden en ononderbroken geven tot na Oud en Nieuw zijn voorwaarden voor een optimale werking.
Bach Rescue remedy
Het gebruik van Bach Rescue remedy druppels heeft bij vele diersoorten, zoals hond, kat en paard maar ook bij de mens zijn werking bewezen om angst en stress te verminderen.
Homeopathie op maat
Het is natuurlijk nog beter om een individueel passend homeopathisch middel te geven. Om een juiste keuze voor een dergelijk middel te maken is een homeopathisch consult noodzakelijk.
Reguliere medicijnen
Er zijn voor honden twee middelen officieel geregistreerd voor angst voor geluiden: Sileo® en Pexion®. Beide middelen moeten eigenlijk alleen ingezet worden bij dieren met extreme angst, waarbij alle bovenstaande maatregelen gefaald hebben. Het zijn namelijk echt geen onschuldige medicijnen om te geven. Bespreek met uw dierenarts of uw hond een dergelijk middel echt nodig heeft en of het verantwoord is om het aan uw hond te geven.
Sileo®
Sileo® is een nieuw middel voor honden dat werkt voor acute stress en angst voor geluid. Sileo® bevat als werkzame stof dexmedetomidine. Deze stof wordt in veel hogere doseringen ook gebruikt voor narcose en sedatie. Sileo® bevat echter een veel lagere dosering van deze stof waardoor het geschikt is om angst en opwinding door acute stressvolle situaties te verminderen.
Het moet wel nauwkeurig gedoseerd worden en op de voorgeschreven momenten en op de juiste wijze worden gegeven. Sileo® is een gel, die op het slijmvlies achterin de wangzak gespoten moet worden. Doorslikken van de gel is niet gevaarlijk, maar de gel is dan minder werkzaam en er zal 2 uur gewacht moeten worden voor het geven van een nieuwe dosis. Daarom moet er een kwartier gewacht worden met het geven van voedsel of beloningen na toediening. Het middel is alleen verkrijgbaar op recept van een dierenarts. Het niet exact opvolgen van de instructies bij het ingeven kan gevaarlijk zijn voor de hond!
De werking van Sileo® kan vanaf een kwartier tot een uur na toediening waargenomen worden. De toediening mag iedere 2 tot 3 uur herhaald worden en maximaal 5 keer achtereen toegediend worden.
Sileo® mag niet gebruikt worden bij honden met aandoeningen aan hart of bloedvaten of bij nier- en leverfalen. De veiligheid is niet getest bij drachtige of lacterende dieren en het wordt dus afgeraden om drachtige of lacterende dieren met Sileo® te behandelen. Het middel is niet getest bij honden jonger dan 16 weken of ouder dan 17 jaar.
Pexion®
Pexion® is een medicijn dat al enkele jaren wordt gebruikt als medicijn tegen epilepsie. Inmiddels is het ook geregistreerd voor het verminderen van onrust en angst geassocieerd met een fobie voor harde geluiden bij honden.
Bij gebruik voor vuurwerkangst moet Pexion vanaf 2 dagen vóór 31 december alsook op 31 december zelf worden toegediend in een dosis van 30 mg per kg lichaamsgewicht tweemaal
daags.
Pexion mag niet worden gebruikt bij honden met ernstige lever-, nier- of hartfunctiestoornissen.
Alprazolam
Alprazolam is niet geregistreerd voor het gebruik bij huisdieren. Omdat er inmiddels 2 middelen zijn, die wel geregistreerd zijn voor huisdieren met angst voor harde geluiden mag dit middel niet meer worden voorgeschreven.
Chippen
Nog even dit: is uw hond of kat al voorzien van een chip/transponder en is deze ook geregistreerd? Mocht uw huisdier ondanks alle maatregelen toch weglopen van schrik, dan is het een stuk gemakkelijker om hem/haar terug te vinden als hij/zij gechipt is! U kunt de registratie van de chip hier controleren.
Mocht u hier niet uitkomen, wij kunnen dit ook voor u doen. Tegen een vergoeding registeren wij de chip op uw naam. Het checken of de chip goed staat is uiteraard vrijblijvend.